E-Atık Nedir?

İnsan Hayatını en çok etkileyen unsurlardan birisidir teknoloji .Her geçen gün yenilikler ve yeni icatlar hayatımızı etkilemektedir. Teknolojinin gelişmesi ile beraber hayatımızı kolaylaştıran elektronik eşya kullanımı gibi bir olgu ortaya çıktı. Hatta bu elektronik eşyalar vazgeçilmezimiz oldu. Son çeyrek asırda günlük hayatta kullandığımız elektronik aletlerdeki hızlı gelişimi; ekonomik büyümeye, teknolojik ilerlemelere ve her şeyden önemli olarak da hayat standartlarımızda bir artışa neden oldu. Fakat bu elektronik aletlere olan bağımlılığımız, yeni bir çevre tehlikesini de beraberinde getirdi. İşte bu tehlike elektronik atıklardır. Elektronik atıklar ya da kısaca "E-atıklar", kullanım ömrünü tamamlamış tüm elektrikli ve elektronik aletlere verilen genel bir addır. Bu tanımlama içerisine bilgisayarlar, televizyonlar, monitörler, cep telefonları, fotokopi makineleri, tabletler, evlerimizde kullandığımız makinalar, kablolar ,entegre devreler gibi pille ya da elektrikle çalışan tüm aletler girmektedir.
Tüketimin bu kadar hızlı ilerlemesinden kaynaklı olarak; insanoğlu yeryüzündeki hammaddeyi işleyerek yapmış olduğu kağıt, plastik, metal araçlar, cam vb. atıkların yanına birde elektronik atığı da eklemiş oldu. Dünya genelinde sürekli artan nüfus ve ihtiyaçlara paralel olarak hızla gelişen endüstri ve teknolojinin de etkisi ile bu atıklar gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Bu sebeple diğer maddeler gibi elektronik atıkların da geri dönüşümünün sağlanması insanoğlu ve çevre için ihtiyaç oldu.
Günümüzde, e-atıklar tüm dünyada en hızlı artan atık bölümünü oluşturmaktadır. Ağustos 2016’da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların  (AEEE) Kontrolü  Yönetmeliğine göre, elektronik atık miktarı tüm Dünya’da toplam 42 milyon ton seviyesine ulaşmış durumda. ABD, 7 milyon tondan fazla AEEE ile ilk sırada yer alırken, Türkiye 503 bin ton ile 17’nci sırada bulunuyor. Türkiye’de kişi başına düşen e-atık miktarı ise 6.5 kilo. Atık geri dönüşüm oranları ise, Avrupa Birliği Ülkelerinde diğer ülkelere kıyasla yüksek olmasına rağmen, hala yüzde 35 civarında. Türkiye’de ise e-atık toplama dönüştürme oranı sadece yüzde 2. Bu da yıllık ortalama 12 bin tona tekabül ediyor.

 
Elektronik atıklar ağır metal ve organik kirletici içerdiğinden dolayı günümüzde çevre kirliliğinin en büyük kaynaklarından biri olarak gösterilmektedir. Bu atıklar bünyelerinde bulundurdukları klorlu solventler, bromlu alev geciktiriciler, PVC, ağır metaller, plastik ve gazlar, kurşun, civa ve kadmiyum gibi toksik maddeler sebebiyle çevre ve insan sağlığı açısından oldukça zararlıdır. Bunlar genel olarak;

        Değerli metaller (altın, gümüş, paladyum),
        Temel ve özel metaller (bakır, alüminyum, nikel, çinko, demir vb.),
        Tehlikeli metaller (civa, berilyum, kadmiyum)
        Halojenler (bromür, klor vb.),
        Plastik gibi organik bileşenler olarak sınıflandırılabilmektedir.